Na Jasnej Górze podpisano porozumienie między Zakonem Paulinów a Uniwersytetem Śląskim w Katowicach dotyczące opracowywania starodruków, ich utrwalania i udostępniania, także w wersji elektronicznej. Umowę zawarli przedstawiciele Zakonu i Uniwersytetu: Andrzej Kowalczyk, rektor UŚ oraz o. Arnold Chrapkowski, generał paulinów. Podpisanie porozumienia miało miejsce w piątek, 23 sierpnia na Jasnej Górze.

Podpisana umowa o współpracy to kolejny etap działań podejmowanych na rzecz ochrony i upowszechniania polskiej kultury, przechowywanej przez paulinów. Dotąd prace obejmowały tylko Jasną Górę i klasztor na krakowskiej Skałce. Teraz dotyczyć będą wszystkich placówek paulińskich w Polsce. Katalogowanie i digitalizację paulińskich zbiorów zaplanowano na cztery lata.

„To dla Uniwersytetu bardzo ważne wydarzenie, bo ono wpisuje się w to, co już nas łączy – współpraca w obszarze zbiorów, które są w dyspozycji Zakonu Paulinów na Jasnej Górze i na Skałce w Krakowie – mówi prof. dr hab. Andrzej Kowalczyk, rektor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach - Cieszymy się, że możemy służyć merytorycznym wsparciem przy opracowywaniu tych zbiorów i utrwalać w ten sposób to, co jest niezwykle cenne, że Uniwersytet Śląski jest zaproszony do tej współpracy. To jest dla nas zaszczyt i wyróżnienie”.

Obecny na uroczystości podpisania porozumienia prof. Leonard Ogierman, pracownik Uniwersytetu Śląskiego, jest na uczelni specjalistą od utrwalania i opracowywania zbiorów. Od wielu lat służy już pomocą Zakonowi Paulinów, w dowód czego został przyjęty do Konfraterni Zakonu Paulinów. „Obecna pomoc to przede wszystkim skatalogowanie zbioru według obowiązujących norm i wydanie tego drukiem. Jest to praca wszechstronna, bo to także działania w całym obszarze, który towarzyszy starej książce” – podkreśla prof. Ogierman.

Stara Biblioteka Jasnogórska posiada najcenniejsze zbiory starodruków ze wszystkich paulińskich placówek. Samych inkunabułów, czyli najstarszych zabytków piśmiennictwa, jest na Jasnej Górze 287. Wyróżnia je nie tylko treść, ale i unikatowe oprawy. Prof. Leonard Ogierman podkreśla, że biblioteka częstochowskiego klasztoru nie ma sobie równych.

„Już od wielu lat my, paulini jako zakon współpracujemy z Uniwersytetem Śląskim w dziele renowacji, opracowania naszego paulińskiego dziedzictwa. Do tej pory głównie praca skupiona była w dwóch klasztorach – biblioteka jasnogórska i skałeczna. Ten obecny projekt dotyczy współpracy z całym Zakonem – podkreśla o. Arnold Chrapkowski, generał paulińskiego Zakonu - Chcemy w ten sposób niejako wydobyć na światło dzienne to ogromne dziedzictwo, które kryje się w książkach. To dzieło, które dzisiaj zostaje podjęte, to jest także ukłon i ogromna wdzięczność wobec naszych przodków za to, że potrafili dbać o księgozbiór, potrafili go gromadzić. I zawsze biblioteka w klasztorze była miejscem bardzo ważnym”.

Projekt zakłada sporządzenie pełnych opisów z uwzględnieniem zapisów proweniencyjnych, opisem not marginalnych oraz charakterystyką opraw. Uzupełnieniem opisów będą zdjęcia cyfrowe kart tytułowych, sygnetów drukarskich, elementów zdobniczych i opraw, ze szczególnym uwzględnieniem tzw. Opraw jagiellońskich, pochodzących z polskich i europejskich warsztatów introligatorskich, zachowanych w jednej historycznej kolekcji jasnogórskiej. Uzupełnieniem prac dokumentacyjnych będzie monograficzne opracowanie kolekcji jako elementu dziedzictwa kulturowego dawnej Polski. Planowane jest udostępnienie wyników badań w formie katalogu drukowanego oraz wersji elektronicznej.

Opracowaniu i digitalizacji poddane zostaną najpierw inkunabuły, a potem ponad 2 i pół tysiąca druków XV i XVI-wiecznych.

„Biblioteka Jasnogórska jest to jedyna właściwie biblioteka, która została w tej formie zachowana. Nie była objęta żadnymi prądami mody, nie dokonano tam żadnego przeprawiania zbiorów, tylko została taka, jaką sobie paulini założyli – mówi prof. Ogierman - Dlatego też jest to jedyny przykład biblioteki barokowej, klasztornej w Polsce, który zachował się w nieskazitelnej formie. Nie była zakłócana przez żadne incydenty – wojny, grabieże, dlatego jako całość jest niezwykle ważna, jest unikatowa w skali kraju i nie tylko. To ogromne dziedzictwo nasze, polskie, narodowe”.

Źródło: Biuro Prasowe Jasnej Góry